Basque Cycling Culture. Een ontdekkingstocht naar de Baskische wielercultuur.

My soul comes down at night through the Bidasoa riverbed
to dilute in the sea, tracing traveling routes,
pointing roads,
and come back, breaking the dawn,
in a burst of foams,
to recover the taste of your beaches,
The sound of your live music,
The smell of your prairies.
Bernado Atxaga.

Het avontuur, de lange kronkelige wegen en de schitterende omgeving: het Baskenland ademt fietsen. Acht fietsers uit verschillende landen in Europa – Nederland, Engeland, Ierland en Wales – vertrekken vanuit Bilbao voor een onvergetelijke ervaring op de fiets. Tijdens hun reis ontdekken zij de regio waar Exteondo geboren is. Een omgeving die inspireert, van de zee tot aan de bergen, en waar fietsen tot een kunst van het leven is verheven. Dat is de Baskische fietscultuur en daarmee de plek bij uitstek om op de fiets te doorgronden van waaruit Etxeondo is geboren.

Een fietstrip van vijf etappes leidt een groep fietsers van het Baskische platteland naar de ruige kustlijn, dwars door de wilde Pyreneeën en door het dorre woestijnlandschap. Onderweg ontdekken zij de cultuur van de lokale bevolking. De diverse en buitengewone keuken, de wijngaarden en de authentieke, maar ook moderne steden. En bovenal maken zij kennis met de tradities van Euskadi, de fietscultuur en verhaal dat achter de naam Etxeondo schuilt.

Etappe 1. Gametxo-Etxalar. 143km +2850m

De eerste etappe leidt de groep van de kust naar de bergen. Haimar Zubeldia, voormalig profwielrenner en onderdeel van de Etxeondo-familie, en gepassioneerd chef- kok Iñigo Lavado sluiten ook aan tijdens de tocht. Beginnend in Gametxo wordt het gezelschap getrakteerd op magnifieke uitzichten op het strand van Landa en het vissersdorpje Bermeo. Van Bizkaia tot Gipuzkoa volgen zij de kustlijn voordat de groep de bergen in trekt. Hier beginnen de beklimmingen,Ibarrangelu, de St Nikolas, de Asterrika en de Itziar waarna ze Zarautz bereiken en Haimar alvast koffie bestelt aan de kust.

Van daaruit gaat de route verder naar San Sebastián. Daar begroeten ze José Casla, de baas van Giant Iberia, en Paco Rodrigo, de oprichter van Etxeondo., die de groep aanmoedigen voor het slot van de eerste etappe. Onderdeel van dit stuk is de beroemde Jaizkibel-klim van de Clásica San Sebastián.Een snelle afdaling naar Irun volgt. Hier verruilt chef-kok Iñigo zijn helm voor zijn koksmuts en steekt het vuur van zijn buitenkeuken aan. Niet lang daarna staat de Salmorejo, een koude Spaanse soep en fideuà, een soort paella maar dan met pasta, op tafel. Na de cheesecake zijn de batterijen voldoende opgeladen voor de laatste twintig kilometer naar het hotel.De schitterende tocht spreekt nu al tot de verbeelding: “Ik zou de komende vijf dagen kunnen besteden aan het rijden van de spectaculaire route die we vandaag hebben afgelegd”, vertelt Alan aan Patxi als hij in Etxalar aankomt.

Etappe 2. Etxalar-Pamplona. 161km / +3570m

Op dag twee volgt direct de koninginnenrit. Vanuit Etxalar steekt de groep de grens over naar Frankrijk voor de beklimming van mythische Pyreneeëncols zoals de Zugarramurdi. In totaal staan liefst zes beklimmingen te wachten met in totaal meer dan 3500 hoogtemeters. Dit zijn de bergen waar de Basken gek op zijn en hun identiteit aan ontlenen. Je kent vast wel de oranje gekleurde menigte aan Baskische fans tijdens de Tour of Vuelta. Deze wegen zijn aangelegd door hun voorouders Dit zijn de wegen die de voorouders van het Baskische volk aanlegden en inmiddels deel uitmaken van de wielergeschiedenis.

Het laatste deel van de tweede etappe volgt de route van het wereldberoemde San Fermín-festival. En aan het eind van de rit wachtte de groep een ongekende verrassing: Llevende legende Miguel Indurain voegde zich onder het gezelschap voor het avondeten. De vijfvoudig Tourwinnaar liet iedereen sprakeloos. Met open mond verlieten zij het restaurant en liepen naar het hotel. “We zaten aan dezelfde tafel als Indurain en hij vertelde ons verhalen over zijn carrière”, zei Paul verbijsterd.

Etappe 3. Pamplona-Desierto de las Bardenas. 105km / +540m

Vanwege de verkeersdrukte in Pamplona besluit het gezelschap om een andere route dan gepland te kiezen. Het resultaat was een geïmproviseerd eerste gedeelte van een offroad avontuur dwars door de dorre woestijn van Bardenas. Alleen met teamwork kon deze dag voldaan worden. Een straffe wind op de vlaktes van de woestijn vraagt om een goede samenwerking, met elkaar moesten de elementen getrotseerd worden. Het decor is al even onheilspellend het is niet voor niets dat op deze dorre vlaktes vechtscènes van de populaire serie Game of Thrones zijn opgenomen. Na een lange tocht arriveert de groep moe maar voldaan in het charmante Hotel Aire de Bardenas in Castejón voor een welkome maaltijd en nachtrust.

Hier, in de geboorteplaats van Etxeondo-oprichter Paco Rodrigo, is één van de twee fabrieken gevestigd waar de afgelopen veertig jaar ongeëvenaarde ontwerpen de fabriek hebben verlaten om menig fietser te helpen bij het voltooien van hun uitdaging op de fiets. Om de dag goed af te sluiten en de groep nog meer te betrekken bij de Etxeondo-familie wordt er gegeten in Los Raros. Met op het menu Gegrilde schnitzel en wijn om de verjaardag van Paul te vieren. ‘’Het was een geweldige en spontane avond waarop we dichter tot elkaar en tot Etxeondo zijn gekomen’’, vertelde Roger.

Etappe 4. Desierto de las Bardenas-Haro. 141km / +1180m

Met de wind in de rug vliegt de ‘Basque Cycling Culture-groep’ naar Rioja. Een omgeving die geroemd is om haar wijngaarden. Gevoed met de Spaanse lamskoteletten chuletilla’s arriveert de groep met gemiddeld veertig kilometer in het uur bij Muga Winery voor een wijnproeverij. In wieleroutfit en met het zweet nog in het gezicht,proeft de groep de heerlijke Baskische wijnen. ‘s Avonds eet de groep in de straten van Haro. ‘’Een zeer leuk bezoek aan Haro’’, schreef Alan in zijn notitieboekje.

Etappe 5. Haro-Bilbao. 137km / +1510m

De laatste etappe brengt de groep – die inmiddels een hecht wielerteam vormt van de wijngaarden van Haro naar Bilbao, dwars door de Mena-vallei en door het traditioneel-historische Biskaje. Onderweg worden de nodige bevoorradingen gekocht om ondanks de vermoeidheid de laatste rit van de ruim zevenhonderd kilometers tocht te volbrengen.

Een wonderschone finale leidt de groep langs de rivieroevers van Bilbao en het Guggenheim-museum, een van de belangrijkste musea voor moderne kunst en daarmee ook een symbool voor de vernieuwing in het Baskenland. Een proces waar Etxeondo ook altijd mee bezig is. Het gebouw is ontworpen door de Noord-Amerikaanse architect Frank Gehry.

Inmiddels begon het te regenen, maar daar waar het stof door de regen werd vervaagd zijn een onuitwisbare herinnering van een waanzinnige fietsreis en een hechte vriendschap ontstaan. “Ik kan zonder twijfel zeggen dat dit de meest memorabele week van mijn leven op de fiets is”, zegt Matt.